Ministerstwo Finansów opublikowało finalne objaśnienia podatkowe dotyczące stosowania klauzuli rzeczywistego właściciela (beneficial owner) w podatku u źródła (WHT). To efekt kilkunastu miesięcy prac oraz współpracy z ekspertami, sygnalizujący zmianę podejścia resortu – w kierunku bardziej pragmatycznego uwzględniania realiów działalności grup kapitałowych.
Co zawierają finalne objaśnienia WHT?
Finalne objaśnienia doprecyzowują sporne kwestie i uwzględniają część zgłoszonych uwag. Ich zastosowanie daje podatnikom i płatnikom ochronę prawną na gruncie Ordynacji podatkowej. Dokument wyjaśnia, kiedy można korzystać z preferencyjnej stawki, zwolnienia lub odstąpić od poboru podatku u źródła na podstawie CIT, PIT, UPO i dyrektyw UE, z zachowaniem należytej staranności.
Objaśnienia wskazują, że podstawowym warunkiem skorzystania z preferencji w podatku u źródła jest posiadanie przez odbiorcę statusu rzeczywistego właściciela należności (BO), co ma szczególne znaczenie w przypadku tzw. płatności biernych – odsetek, należności licencyjnych oraz dywidend. Ministerstwo Finansów potwierdza, że samo formalne prawo do otrzymania dochodu nie jest wystarczające, jeżeli dany podmiot nie sprawuje faktycznego, ekonomicznego władztwa nad płatnością.
Istotnym elementem oceny jest również przesłanka prowadzenia rzeczywistej działalności gospodarczej. Objaśnienia podkreślają, że nie musi ona oznaczać rozbudowanej działalności operacyjnej, a kryteria oceny powinny być dostosowane do rodzaju podmiotu. W tym zakresie Objaśnienia dopuszczają nową możliwość, polegającą na uwzględnieniu tzw. dzielonego substratu majątkowo-osobowego, tj. zasobów wykorzystywanych wspólnie w ramach grupy kapitałowej.
Finalny dokument opisuje także koncepcję look-through approach (LTA), umożliwiającą zastosowanie preferencji podatkowych względem podmiotu innego niż bezpośredni odbiorca płatności – pod warunkiem, że to on spełnia kryteria rzeczywistego właściciela. Podejście to ma charakter fakultatywny i jest szczególnie użyteczne w złożonych strukturach holdingowych. Ministerstwo podkreśla, że LTA znajduje potwierdzenie w orzecznictwie sądów administracyjnych, komentarzach do Modelowej Konwencji OECD oraz w orzeczeniach Trybunału Sprawiedliwości UE.
Jakie wnioski z objaśnień płyną dla podatników i płatników?
Objaśnienia wprowadzają istotne rozróżnienie pomiędzy sytuacjami, w których weryfikacja statusu rzeczywistego właściciela (BO) jest wymagana, a przypadkami, w których nie ma takiego obowiązku – przykładowo w odniesieniu do usług niematerialnych kwalifikowanych jako zysk przedsiębiorstwa w rozumieniu umów o unikaniu podwójnego opodatkowania. Dokument zawiera liczne przykłady praktyczne, które ilustrują sposób oceny przesłanki BO w różnych modelach transakcji.
Finalna wersja odnosi się również do orzecznictwa Naczelnego Sądu Administracyjnego oraz Trybunału Sprawiedliwości UE, które w znaczący sposób wpływa na interpretację przepisów w obszarze WHT i klauzuli BO. Ma to kluczowe znaczenie dla wszystkich podmiotów realizujących transgraniczne wypłaty z Polski. Płatnicy powinni wnikliwie przeanalizować wytyczne i zweryfikować, czy obowiązujące procedury w zakresie badania statusu BO są zgodne z aktualnym stanowiskiem Ministerstwa Finansów.
W razie wątpliwości warto skorzystać z profesjonalnego wsparcia – obejmującego m.in. przegląd struktur płatności zagranicznych, przygotowanie dokumentacji wewnętrznej, opracowanie polityk należytej staranności oraz formułowanie oświadczeń BO. Mając na uwadze złożoność omawianej problematyki, rekomendujemy także udział w dedykowanym szkoleniu poświęconym nowym objaśnieniom, które pozwoli nie tylko ograniczyć ryzyko podatkowe, ale także w pełni wykorzystać ochronę wynikającą z ich stosowania.
Dowiedz się więcej: Finalna wersja objaśnień podatkowych dotyczących podatku u źródła (WHT) opublikowana
Autor: Patryk Kanigowski, Supervisor, Bieżące Doradztwo Podatkowe, Grant Thornton
Kontakt: +48 22 205 4800, kontakt@pl.gt.com
Grant Thornton to jedna z wiodących organizacji audytorsko-doradczych na świecie. W Polsce działamy od 1993 roku. Zatrudniamy zespół ponad 1000 osób, posiadamy biura w 7 kluczowych aglomeracjach, a rocznie obsługujemy ponad 2,4 tys. Klientów. Na świecie jesteśmy obecni w 147 krajach i zatrudniamy ponad 68 tys. pracowników, a historia firmy sięga 1904 roku.
