Marek Goliszewski, przewodniczący Gospodarczego Gabinetu Cieni BCC, Irena Ożóg – minister ds. systemu podatkowego Gospodarczego Gabinetu Cieni BCC, fot. R. Baranowski

Pierwsze w 2017 roku posiedzenie Gospodarczego Gabinetu Cieni BCC, fot. R. Baranowski

Pierwsze w 2017 roku posiedzenie Gospodarczego Gabinetu Cieni BCC, fot. R. Baranowski

Pierwsze w 2017 roku posiedzenie Gospodarczego Gabinetu Cieni BCC, fot. R. Baranowski

W posiedzeniu Gospodarczego Gabinetu Cieni BCC udział wzięli m.in.: przewodniczący Gabinetu Cieni – Marek Goliszewski, minister finansów – Stanisław Gomułka (b. wiceminister finansów 2008), minister infrastruktury – Maciej Grelowski, minister ds. systemu ochrony zdrowia – Anna Janczewska-Radwan, minister ds. przedsiębiorczości i innowacji – Bożena Lublińska-Kasprzak, minister skarbu i prywatyzacji – Grażyna Magdziak, minister ds. systemu podatkowego – Irena Ożóg (b. wiceminister finansów 2001/2003), minister gospodarki – Janusz Steinhoff (b. wicepremier, minister gospodarki 1997/2001), minister ds. cyfryzacji – Krzysztof Szubert.

Komentarz Marka Goliszewskiego – przewodniczącego Gospodarczego Gabinetu Cieni BCC:

Rząd Beaty Szydło podpisał wiele znaczących dla gospodarki i przedsiębiorców decyzji. Zmiany zawarte w pakiecie 100 ułatwień dla firm czy tzw. konstytucja biznesu to działania w pożądanym kierunku. Podkreśla wysokie znaczenie takich zasad, jak domniemanie niewinności przedsiębiorcy, co prawem nie zabronione to dozwolone, rozstrzyganie wątpliwości na korzyść podatnika, uprzedzenie o zamiarze przeprowadzenia kontroli itp. Zasady te cywilizują wzajemne relacje państwo-biznes z korzyścią dla przyszłości gospodarki. Modyfikacji wymaga jednak – w ślad za Konstytucją – szereg zapisów niższego rzędu, odnoszących się do solidarnej odpowiedzialności za VAT sprzedających i kupujących, zatrzymywanie zwrotu podatku VAT-u przez organy skarbowe na czas działań sprawdzających, wyjątków od zapowiadanych kontroli. Także projekt przejmowania firmy przez państwo (zarząd komisaryczny) w przypadku podejrzenia organów ścigania o popełnieniu przez przedsiębiorcę przestępstwa. Te z pewnością należy ścigać i karać. BCC współpracuje z Ministerstwem Finansów, Głównym Inspektorem Kontroli Skarbowej w zwalczaniu czarnej strefy, nieuczciwej konkurencji wobec legalnie działających firm. Ale polskie prawo jest skonstruowane bardzo nieprecyzyjnie, urzędnicy omylni i przepisy niejednokrotnie prowadzą do szykanowania niewinnych firm. BCC przedłoży w tej sprawie rządowi stosowne poprawki i propozycje.

Rząd roztropnie wycofał się z rujnujących budżet obietnic wyborczych, takich jak kwota wolna od podatku czy wprowadzenie jednolitego podatku. Z ulgą odebraliśmy też zapowiedź nieprzejadania całości, ale skierowania 75% funduszy pozostałych po OFE do towarzystw inwestycyjnych. Również zapowiedź odejścia od nacjonalizacji do repolonizacji banków. Projekt podniesienia limitów jednorazowego rozliczenia amortyzacji na zakup maszyn do 100 tys. zł jest krokiem w dobrym kierunku, choć miesiąc wcześniej obciążono małe firmy budowlane odwróconym podatkiem VAT i amortyzacja tylko w małej części naprawi zmniejszenie ich płynności. W IV kw. ub. roku rząd odnotował zwiększone wpływy z akcyzy i podatków, wynikające ze zwiększonego zysku netto firm, ale zahamowały inwestycje w sektorze publicznym i spółkach Skarbu Państwa o 40%. To niedobry prognostyk na kolejne wpływy z podatków.

Dlatego z dodatkowym niepokojem odbieramy uchwalenie rządowej ustawy o obniżeniu wieku emerytalnego, z kosztownymi konsekwencjami dla budżetu państwa oraz redukcją pracowników z rynku, których dzisiaj pracodawcy intensywnie poszukują. Program 500+ nakręcił konsumpcję, ale z pracy zrezygnowało już ponad 140 tys. kobiet. Obawy rodzi również wymóg ewidencjonowania czasu pracy pracowników (biurokracja) oraz płaca minimalna, która powiększy szarą strefę, a także znacząco podwyższy koszty funkcjonowania, głównie małych firm. Zbyt pospiesznie przygotowywane są ww. rozwiązania i trudno zaakceptować tempo uchwalania przez Sejm rządowych projektów. To może zemścić się negatywnie także na sytuacji finansowej państwa, zwłaszcza w połowie 2018 roku – dość intensywnych wypłat dla emerytów.

Trudno dziwić się przedsiębiorcom obawiającym się restrykcyjnych kontroli w poszukiwaniu przez państwo pieniędzy. Cieniem nad pozytywami kładzie się również atmosfera polityczna w kraju. PiS wprowadza do życia publicznego wiele nowych standardów, które przez część społeczeństwa i opozycji w Sejmie są kontestowane. „Okupacja” Sejmu z tym choćby związana, burzy poczucie bezpieczeństwa prowadzących działalność gospodarczą. Inwestycje potrzebują spokoju politycznego, a tu deficyt pogłębia dodatkowo sytuacja w Europie i niepewność w USA, związana z polityką nowego prezydenta.

Aby poprawić warunki prowadzenia działalności gospodarczej w Polsce, Gospodarczy Gabinet Cieni BCC rekomenduje rządowi w 2017 r. podjęcie następujących działań:

PODATKI
1.    wprowadzić ogólne interpretacje podatkowe – w oparciu o zasadę, zgodnie z którą zastosowanie się przez podatnika do interpretacji indywidualnej oraz do opinii zabezpieczającej jest dla niego źródłem ochrony przewidzianej dla interpretacji lub opinii także wtedy, gdy interpretacja lub opinia zostały wydane na wniosek innego podmiotu
2.    uprościć podatki, m.in. poprzez wprowadzenie jednej stawki VAT albo likwidację podatku od towarów i usług w ogóle, skoro luka w VAT przekracza wpływy do budżetu z tego tytułu
3.    zlikwidować praktykę wstrzymywania zwrotu VAT na czas działań sprawdzających z jednoczesnym wydłużeniem na czas nieokreślony okresu sprawdzania zasadności zwrotu VAT
4.    uelastycznić stawki amortyzacyjne
5.    zredukować fiskalizm oraz usprawnić i lepiej ukierunkować bieżące działania organów podatkowych

ADMINISTRACJA / REGULACJE
1.    poprawić efektywność administracji i wprowadzić realną odpowiedzialność karną urzędników państwowych za podjęte decyzje lub zaniechanie decyzji
2.    zmniejszyć biurokrację i ograniczyć swobodę interpretacji prawa przez urzędników, szczególnie prawa budowlanego; powinna być przeprowadzona analiza wyroków NSA i wydanie jednolitych interpretacji
3.    uchylić przepisy o zakazie obrotu gruntami rolnymi, ponieważ blokują rozwój inwestycji na terenach wiejskich
4.    przedstawić korzystną dla polskiej gospodarki strategię dla sektora elektroenergetycznego i zacząć ją jak najszybciej realizować
5.    aktywniej i szybciej uruchamiać inwestycje infrastrukturalne

RYNEK PRACY I PRAWO PRACY
1.    zreformować prawo pracy w kierunku faktycznego zrównania praw pracownika i pracodawcy
2.    obniżyć pozapłacowe koszty utrzymania pracowników, co wpłynęłoby na wzrost konkurencyjności firm i wzrost gospodarczy
3.    zmienić przepisy dla bezrobotnych, które powinny być bardziej restrykcyjne (np. za dwukrotną odmowę podjęcia pracy – utrata ubezpieczenia), aby skłaniać do podjęcia uczciwej pracy
4.    uprościć procedury dla obcokrajowców podejmujących pracę
5.    unormować sytuację umów terminowych, ponieważ wielu firmom, które organizują prace sezonowe, nie opłaca się zatrudniać pracowników na stałe, a nie mają legalnej optymalnej, możliwości zatrudniania
6.    stworzyć warunki sprzyjające dopasowaniu szkolnictwa do potrzeb rynku pracy

PRAWO
1.    ograniczyć liczbę i tempo zmian prawnych, zwłaszcza podatkowych, a jeśli już są konieczne, poprzedzić je rzetelną analizą
2.    postawić na skuteczne egzekwowanie prawa, a nie tworzyć kolejne regulacje
3.    przyspieszyć funkcjonowanie sądów – obecnie wyegzekwowanie długu to długotrwały proces, w trakcie którego sądy popełniają wiele błędów; należy skrócić czas rozstrzygnięć w sprawach o niezapłacone należności do maks. 9 miesięcy.