Projekty rozporządzeń ministra zdrowia [w sprawie funkcjonowania podmiotów leczniczych sprawujących opiekę nad uzależnionymi od alkoholu, stanowiącego wykonanie upoważnienia ustawowego zawartego w art. 22 ust. 3 ustawy z dnia 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości przeciwdziałaniu alkoholizmowi; w sprawie szkolenia w dziedzinie uzależnień; w sprawie określenia trybu składania ofert, kryteriów i ich oceny oraz terminów postępowania konkursowego w sprawie wyboru programu specjalistycznego szkolenia w dziedzinie uzależnienia od środków odurzających lub substancji psychotropowych] zmieniają regulowaną dotychczas na mocy Ustawy o wychowaniu w trzeźwości, kompletną ścieżkę szkoleniową, realizowaną w obszarze psychoterapii uzależnienia od alkoholu.
Proponowane zmiany skutkują odpowiednio:
1. Narażeniem na straty przedsiębiorców
Część superwizorów i wszystkie szkoły realizujące ramowy program szkoleniowy dla terapeutów uzależnień na mocy nadanej przez Państwową Agencję Rozwiązywania Problemów Alkoholowych (PARPA) akredytacji tracą, gwarantowane uprzednio akredytacją, prawo do kontynuowania swojej działalności z dniem wejścia w życie proponowanych rozporządzeń. Wyjątkiem objęta jest ta część projektu, która odnosi się do osób już będących w procesie certyfikacji. Tym samym, planując – zgodnie z okresem obowiązywania udzielonej przez państwo akredytacji – inwestycje, kontrakty z kadrą dydaktyczną, rekrutacje, rozwój zaplecza multimedialnego, rozwój serwisów internetowych, czy reklamę – są one narażone na wymierne straty finansowe. Zachwiano tu niewątpliwie konstytucyjną zasadą pewności prawa.
2. Problemami kadrowo-finansowymi podmiotów leczniczych w związku z tworzonym konfliktem między tzw. koszykiem świadczeń NFZ, na podstawie którego zawarto kontrakty, a skutkami proponowanych rozporządzeń
Nowe zapisy skutkują tym, że cała grupa, uprawniona z tytułu dotychczas obowiązującego rozporządzenia M.Z. 2012 i koszyka świadczeń NFZ do realizowania świadczeń leczniczych w zakresie psychoterapii, traci swoje uprawnienia – specjaliści i instruktorzy psychoterapii uzależnień w procesie certyfikacji.
3. Naruszeniem praw nabytych ośrodków stażowych osadzonych aktualnie w ścieżce PARPA
Ośrodki stażowe realizują jeden z czterech etapów szkolenia, czyli staże, prawo do pełnienia tej funkcji otrzymują na mocy przyznanej przez PARPA akredytacji, wydanej na czas określony. W myśl proponowanych rozporządzeń aktualne akredytacje, uzyskane w drodze umowy z państwem, automatycznie tracą swoją moc w dniu wejścia nowych przepisów, czyli 1.01.2019 r., mimo że przyznane były na okres wykraczający poza datę wejścia w życie nowych uregulowań prawnych.
4. Naruszeniem praw nabytych superwizorów wpisanych na listę uprawnionych do prowadzenia szkoleniowej superwizji klinicznej w ścieżce PARPA
Superwizja to jeden z etapów szkolenia psychoterapeutów uzależnień, realizować ją mogą – po spełnieniu określonych przez państwo warunków – osoby wpisane na listę uprawnionych do przeprowadzania superwizji klinicznej PARPA, tzw. superwizorzy. W myśl nowych zapisów, osoby te tracą swoje uprawnienia z dniem wejścia w życie nowych uregulowań prawnych, mimo, że bezpośrednio przepisy te nie odnoszą się do nich samych. Nienaruszone natomiast pozostają prawa superwizorów realizujących to zadanie z ramienia i wg wymagań Krajowego Biura Do Spraw Przeciwdziałania Narkomanii (KBdsPN).
5. Przyznaniem uprawnień do prowadzenia psychoterapii uzależnień osobom do tego nieprzygotowanym
Projekt zakłada przyznanie uprawnień do prowadzenia psychoterapii uzależnień lekarzom psychiatrom, których przygotowanie zawodowe nie daje kompetencji do uprawiania psychoterapii – lekarze nie uczą się jej na żadnym etapie ścieżki specjalizacyjnej.
6. Zubożeniem oferty terapeutycznej
Ograniczenie dostępności efektywnej pomocy terapeutycznej rodzinom osób uzależnionych, problemy obecnych i przyszłych pacjentów korzystających wciąż z przewidywalnej dotąd i adekwatnej oferty leczenia, problemy systemu samopomocy korzystającego ze wsparcia specjalistów i instruktorów terapii uzależnień, zamieszanie w realizowaniu polityki społecznej w gminach opartej na współpracy między Komisjami Rozwiązywania Problemów Alkoholowych a specjalistami i instruktorami terapii uzależnień.
2018.11.28 Opinia BCC do projektów rozporządzeń ministra zdrowia
Emil Muciński
rzecznik, Instytut Interwencji Gospodarczych BCC
tel. 602 571 395, 22 58 26 113
e-mail: emil.mucinski@bcc.org.pl; instytut@bcc.org.pl
