Pierwszy dzień Szczytu Klimatycznego Togetair 2022 rozpoczęło śniadanie prasowe. Gości powitał Artur Beck, Prezes Fundacji Pozytywnych Idei i organizator wydarzenia. Głównym tematem było zawiązanie współpracy między KGHM a Tauronem w sprawie małych modułowych reaktorów jądrowych (SMR).
Prelegenci, którzy wzięli udział w dyskusji to:
- Marcin Chludziński, Prezes KGHM
- Andrzej Kensbok, Wiceprezes Zarządu ds. finansowych KGHM
- Paweł Szczeszek, Prezes Tauron
- Patryk Demski, Wiceprezes Tauron
- Łukasz Zimnoch, rzecznik prasowy Tauron
Łukasz Zimnoch powitał gości i zapowiedział podpisanie umowy między KGHM i Tauronem. Marcin Chludziński, Prezes KGHM: “Robimy coś co wydaje się w miarę oczywiste, reaktory jądrowe są jedyną realną odpowiedzią na konkurencyjność przemysłu w Europie, źródło najbardziej odpowiadające potrzebom przemysłu. Wiele krajów postawiło na rozwój tej technologii: europejskie, ale też Stany Zjednoczone i Kanada.”
“Tauron jest naszym głównym dostawcą energii, więc ta intencja współpracy wydaje się oczywista, stąd ten pomysł.” Łukasz Zimnoch poprosił by Paweł Szczeszek, prezes Tauronu, wypowiedział się, jak w Tauronie patrzy się na te nowe możliwości.
Paweł Szczeszek: “Ta technologia i ta szansa, która teraz się rozpoczyna, współpracy z KGHM to ważny element naszej strategii, którą niebawem opublikujemy. Inwestujemy w tym zielonym zwrocie w wiatraki, odnawialne źródła energii, ale tylko SMR (Small Modular Reactors) są technologią niezależną od pogody”
“Mam nadzieję, że wspólnie osiągniemy sukces dla dobra polskiej energetyki, polskiej gospodarki.” Prezesi Marcin Chludziński i Paweł Szczeszek oraz wiceprezesi Andrzej Kensbok i Patryk Demski podpisali na wirtualnej tablicy list intencyjny pomiędzy KGHM Polska Miedź S.A., a TAURON Polska Energia SA.
W drugiej części spotkania prelegenci odpowiadali na pytania.
Kiedy i co będzie się działo?
Marcin Chludziński zapowiedział trzy punkty na najbliższy czas: pierwszym jest złożenie wniosku do Polskiej Agencji Atomistyki co do pierwszej oceny technicznej. W tym roku ma być też przeprowadzone studium organizacyjne. Trzeci wątek to centrum szkoleniowe, które ma być ulokowane w Polsce – operatorów i specjalistów ws. energii jądrowej trzeba przygotować wcześniej.
Chludziński wspomniał też o pobycie w Rumunii, gdzie odbyły się rozmowy w sprawie tamtejszych reaktorów jądrowych. Rumunia to jedno z państw, które podpisało umowę w sprawie SMR. “Zacieśniamy współpracę.” – stwierdził. Zastrzegł, że mówi o planach KGHM, bo być może Tauron w inny sposób podchodzi do tego.
Paweł Szczeszek: “Dzisiaj odnawialne źródła energii są źródłami pogodowo zależnymi, SMR jest pogodowo niezależne, jest to miła odmiana w kierunku, w którym idziemy.”
Dlaczego dwie spółki muszą współpracować?
Patryk Demski: “Grupa Tauron jest mocno zaangażowana m.in. w proces odchodzenia od energii opartej na węglu. Doszliśmy do konceptualizacji projektu zastępowania tych źródeł. W tym względzie bardzo dobrze układa nam się współpraca z KGHM. Widzimy też istotne szanse dla osób które będą pracowały na SMRach uzupełnienia wiedzy, tu też widzimy pole współpracy. Jak się robi SMRy to najlepiej z sąsiadem.”
Paweł Szczeszek: “Dążymy do stabilności jeśli chodzi o energię dla naszych klientów. Tej stabilności w tym momencie jeszcze nie mamy. Musimy też szukać rozwiązań, które nas uniezależnią od opłaty klimatycznej oraz zadbać o naszych klientów – mieszkańców Polski, by mieli tańszy prąd, a w Polsce żyło się lepiej.”
Marcin Chludziński: “W Stanach Zjednoczonych SMRy również są stosowane jako zamiana innych źródeł energii opartych na węglu. Jest to trend ogólnoświatowy i takie zastosowanie jest najbardziej powszechne, można powiedzieć transformacja systemów energetycznych w dużym skrócie.”
Jest projekt utworzenia funduszu transformacji energetycznej, z którego rząd zamierza m.in. finansować energetykę jądrową. Czy państwo zamierzają starać się o jakieś dofinansowanie czy zakładają, żę sami, jako przedsiębiorcy są w stanie to sfinansować?
Andrzej Kensby: “Obserwujemy jak państwa Unii Europejskiej podchodzą do energii jądrowej, po kongresie w Glasgow pojawia się kwestia dofinansowań z Unii Europejskiej. Nie ma jeszcze wypracowanych form finansowania energetyki jądrowej. Rozmawiamy z bankami, polskimi i zagranicznymi, one też mają różne doświadczenia w tym zakresie. Chcemy też zrównoważyć obciążenie spółki KGHM i ewentualnie powołanej nowej spółki inwestycyjnej. Ale tak, oczywiście przyglądamy się Funduszowi Transformacji i tego jak można go użyć.”
Paweł Szczeszek: “Pierwsze reaktory w Polsce będą musiały i tak przetrzeć ścieżkę. Ona musi być w przyszłości uproszczona, jeżeli chcemy by to rozwiązanie energetyczne w Polsce stało się powszechne.”
W jaką moc reaktorów celuje KGHM? W ilu projektach chciałby Tauron uczestniczyć? Czy Tauron wyobraża sobie udział samodzielny, komercyjny w finansowaniu tych projektów?
Paweł Szczeszek: “Moc reaktorów będzie zależeć od kilku czynników, m.in. od naszych możliwości magazynowania nadwyżek. NIe jesteśmy w stanie jeszcze odpowiedzieć jaką reaktory będą miały moc, ponieważ tworzymy nowy projekt energetyki przyszłości, współuczestniczymy w tworzeniu czegoś zupełnie nowego. Będziemy się starali ubiegać się o dofinansowanie, obecnie żadna spółka nie jest w stanie zrealizować ścieżki dochodzenia do neutralności klimatycznej z własnych środków.”
Patryk Demski: Zielony zwrot Taurona musi być umocniony przez formy energetyki konwencjonalnej i stąd też zwrot w stronę SMRów. Są rozważane różne modele przyszłości.
Czy SMRy będą zastępowały węgiel literalnie? Czy będą przyłączane na terenach sieci dystrybucyjnej Taurona i czy w obecnym porządku prawnym istnieje możliwość by budować te bloki w przyszłości na terenie obecnych elektrowni?
Marcin Chludziński: “W kontekście zastępowania bloków węglowych bardziej jest to pytanie do Taurona. My potrzebujemy taniej energii do tego by cały czas utrzymywać konkurencyjność. Jeśli chodzi o lokalizację w naszym kontekście szukamy lokalizacji, które spełnią wymagania prawne, np. co do ochrony środowiska i terenów sejsmicznych – są pewne przepisy międzynarodowych standardów atomistyki, które potem kształtują prawodawstwo krajowe, i w tym się musimy zmieścić. To determinuje naszą instalację. Ważnym czynnikiem lokalizacyjnym jest też odbiór woluminu energii.”
Paweł Szczeszek: “Najprościej byłoby, jeśli chodzi np. o przepustowość, zrobić to w miejscach, w których występują już elektrownie.”
Jak wygląda chłodzenie takiego reaktora? Czy można go ochłodzić bez użycia wody czy musi być położony nad dużą rzeką?
Andrzej Kensby: “Projekty, które oglądaliśmy, zakładają możliwość chłodzenia na dwa sposoby: wodne, przy dużej rzece albo innym zbiorniku wodnym, oraz powietrzne za pomocą specjalnych wiatraków, które przypominają trochę duże stacje klimatyzacyjne. Dzisiaj standardowy projekt to 6 lub 12 reaktorów, ale nie wykluczamy też takich o mniejszych lub większych mocach.”
Patryk Demski stwierdził, że projekt może być tailor-made, skierowany na potrzeby konkretnego odbiorcy, np. lokalizacyjnie. Przygotowując się do tej wielkiej transformacji inwestycyjnej grupa Tauron będzie silniejsza bo będzie miała konkretne tereny inwestycyjne oraz dokształconych pracowników.
Gdzie planowana jest lokalizacja centrum kompetencyjnego?
Marcin Chludziński: “Planujemy centrum kompetencyjne na Dolnym Śląsku, we współpracy z polskimi uczelniami. Chcemy by było otwarte dla ośrodków akademickich a studenci mogli z niego korzystać.
Ciekawe są wyliczenia w kontekście pracy – kryterium w wypadku SMRów jest nie tylko stopień emisyjnego ale też stopień zatrudnienia – nie tylko utrzymanie zatrudnienia takiego jak przy energetyce węglowej, ale wręcz zwiększenie tego zatrudnienia.”
Patryk Demski dodał, że grupa Tauron planuje dwa centra kompetencyjne: w Zachodniopomorskiem i w Jaworznie. “Chcemy fachowców, którzy będą chcieli się przebranżowić, zatrzymać na Śląsku. Planujemy, że proces transformacji przejdzie ok. 4-5 tys. na 26 tys. pracowników Taurona. “
