W przypadku proponowania restrykcji dotyczących działalności gospodarczej to na projektodawcy spoczywa obowiązek wykazania istnienia skali problemu gospodarczego oraz uzasadnienia dla powziętych środków tak, aby były one adekwatne. Rządowy projekt ustawy o zmianie niektórych ustaw w celu przeciwdziałania lichwie (druk nr. 1911) proponuje daleko idące zaostrzenie limitu pozaodsetkowych kosztów kredytu. Tak projektowana zmiana może mieć wpływ na różne sektory gospodarki, jak również na np. miejsca pracy w sektorze pożyczkowym czy ryzyko powiększenia się pożyczkowej szarej strefy.
Tymczasem ani uzasadnienie, ani ocena skutków regulacji nie przeprowadzają dokładnego szacunku, jaki wpływ może mieć projekt ustawy na objęte nią sektory. Problematyka miejsc pracy została pominięta, a szarej strefy – zbagatelizowana. Projektodawca nie przeprowadza także wystarczającej analizy, która odpowiedziałaby na pytanie. dlaczego akurat takie, a nie inne środki uważa za adekwatne. Ocena skutków regulacji powinna zostać dokonana w oparciu o obiektywne informacje i analizy osadzone w kontekście ekonomicznym. Przy analizie uwzględniony powinien zostać wpływ zwiększenia kosztów udzielania kredytów na rentowność produktów kredytowych i związane z tym zwiększanie szarej strefy. Debata nad projektem ustawy w ramach Zespołu ds. budżetu, wynagrodzeń i świadczeń socjalnych Rady Dialogu Społecznego wykazała, iż strona pracodawców powinna zwrócić uwagę, że polityki gospodarczej nie można tworzyć w oderwaniu od rzeczywistości ekonomicznej i poprzez pomijanie analizy możliwych skutków.
Ponadto projekt ustawy w wielu miejscach pozostaje niejasny co do jego stosowania bądź też abstrahuje od realiów gospodarczych, np.: gromadzone dane przez BIK i BIG-i nie pozwalają na weryfikację oświadczenia o dochodach i wydatkach konsumenta zgodnie z wymogami stawianymi przez projekt ustawy.
Wskazania wymaga również, że w projekcie nie zapewniono dostatecznego vacatio legis na dostosowanie podmiotów rynku finansowego do proponowanych w nim zmian. Termin 30 dni od dnia ogłoszenia ustawy przewidziany na zapewnienie zgodności z częścią z jej przepisów pomija fakt, że zmiany wpłyną na przygotowywane ze znaczącym wyprzedzeniem plany finansowe podmiotów objętych zmianami.
Wobec powyższego należy podkreślić, iż przedmiot, jak i możliwe skutki rządowego projektu ustawy o zmianie niektórych ustaw w celu przeciwdziałania lichwie (druk nr 1911) powinny zostać poddane ponownej, gruntownej analizie, a wszelkie niejasności lub rozwiązania pomijające realia gospodarcze powinny zostać wyjaśnione i zmienione w toku konsultacji społecznych i otwartej debaty.
