APEL W SPRAWIE ODBLOKOWANIA ŚRODKÓW EUROPEJSKICH DLA POLSKI
Na początku lutego prezydent Andrzej Duda złożył projekt ustawy o Sądzie Najwyższym, która miałaby odblokować fundusze z Krajowego Planu Odbudowy (KPO). Z uwagą odnotowujemy starania prezydenta zmierzające do likwidacji Izby dyscyplinarnej SN jako największej przeszkody do uwolnienia przyznanych Polsce funduszy. W świetle stanowiska TSUE trzeba jednak wskazać na potrzebę dwóch kluczowych zmian w prezydenckiej propozycji ustawy: unieważnienia dotychczasowych decyzji tej Izby oraz wprowadzenie zapisu, iż członkami proponowanej Izby Odpowiedzialności Zawodowej mogą być tylko sędziowie wybierani przez prezydenta spośród kandydatów wskazanych przez politycznie niezależnych sędziów.
Polityka obecnego rządu doprowadziła do tego, że jesteśmy jedynym obok Węgier krajem, którego KPO nie został zaakceptowany. Przez to straciliśmy już 4,7 mld euro zaliczki, która mogła być wypłacona do końca 2021 roku.
Europejski Recovery and Resilience Facility (RRF) przeznacza 750 mld euro pomocy dla państw członkowskich. Polska jest proponowanym przez Komisję Europejską czwartym co do wielkości beneficjentem tego programu z budżetem 58,1 mld euro, w tym: 23,9 mld euro w formie dotacji i 34,2 mld euro w formie bardzo długoterminowych pożyczek. Do końca 2022 roku powinniśmy zakontraktować 70% sumy z KPO, a do końca 2023 – 100%.
W obecnej sytuacji gospodarczej, pandemicznej i dodatkowo z racji niepokojów na Wschodzie, brak środków z KPO znacznie osłabi wzrost gospodarczy w najbliższych 3-5 latach, a osłabiając kurs złotego, podniesie także inflację. Brak tych środków będzie miał także negatywny wpływ na wielkość prywatnych (krajowych i zagranicznych) nakładów inwestycyjnych z powodu wzrostu ryzyka prawnego dla właścicieli przedsiębiorstw.
Oznacza to, że każdy dzień opóźnienia oddala od nas perspektywę pozyskania funduszy niezbędnych dzisiaj w inwestycjach infrastrukturalnych, energetycznych, środowiskowych, transportowych, wsparcia innowacji, cyfryzacji, zdrowia społecznego i spójności terytorialnej.
Polska gospodarka, pozbawiona środków europejskich, jest w znacznie gorszej pozycji wobec konkurencyjnych gospodarek krajów UE, które pieniądze zaczęły już otrzymywać. Bez podjęcia odpowiednich działań w obszarze praworządności implikacje realizowanej obecnie przez polski rząd polityki będą dla Polski bardzo kosztowne.
BCC domaga się od polskich władz akceptacji implikacji prawnych ratyfikowanych przez Polskę umów międzynarodowych, w szczególności Traktatu Unii Europejskiej, które to umowy, zgodnie z art. 91 Konstytucji, mają pierwszeństwo przed każdą ustawą, której nie da się pogodzić z takimi umowami. Każdy demokratyczny rząd i każdy prezydent powinien bezwzględnie akceptować zasadę niezawisłości sądów i niezależności sędziów od władzy ustawodawczej i wykonawczej.
Apel BCC w sprawie odblokowania środków europejskich
Dodatkowy komentarz:
Marek Goliszewski
Prezes BCC, przewodniczący Gospodarczego Gabinetu Cieni BCC
tel. 226 25 30 37
e-mail: biuro@bcc.org.pl
prof. Stanisław Gomułka
Główny ekonomista BCC, minister finansów Gospodarczego Gabinetu Cieni BCC, członek Narodowej Rady Rozwoju
tel. 609 55 65 06
e-mail: stanislaw.gomulka@bcc.org.pl
Mirosław Kasprzak
rzecznik BCC
tel. 608 529 504
e-mail: miroslaw.kasprzak@bcc.pl