Poza wsparciem finansowym przedsiębiorstw dotkniętych kryzysem związanym z COVID-19 ze strony rządu, kluczowe na obecnym etapie jest zapewnienie firmom płynności finansowej po to, aby mogły one na bieżąco regulować swoje zobowiązania i nie pogłębiać kryzysu oraz nie eskalować go na inne branże.
– Rząd może skorzystać ze stosunkowo prostych rozwiązań legislacyjnych w ustawie o VAT – mówi Michał Borowski, ekspert BCC ds. podatku VAT. – Wprowadzone w ostatnich latach zmiany legislacyjne w zakresie podatków dość mocno uderzyły w płynność finansową przedsiębiorstw, co w szczególności w obliczu obecnie rozprzestrzeniającego się kryzysu jest bardzo widoczne. Zatory płatnicze od dawna były istotnym problemem polskiej gospodarki – ważne żeby w obecnej sytuacji szybko i znacząco poprawić bieżące finanse firm – wyjaśnia.
Zwolnienie środków z rachunków VAT
Środki finansowe posiadane przez przedsiębiorców na rachunkach VAT nie są w pełni dla nich dostępne. Przepisy ustawy o VAT dotyczące podzielonej płatności (art. 108b) przewidują możliwość uwolnienia środków zgromadzonych na rachunku VAT i przekazanie ich na dowolny rachunek wskazany przez podatnika. Warunkiem zgody naczelnika urzędu skarbowego na takie przekazanie środków jest brak zaległości, co w obecnej sytuacji jest wymogiem pozbawiającym praktycznie podatników możliwości skorzystania z takiego rozwiązania, tj. przekazania środków zgromadzonych na rachunku VAT na inne konto celem poprawy płynności. W szczególności, w obecnej sytuacji należałoby umożliwić swobodne korzystanie z tych środków przez przedsiębiorców – np. w celu wypłaty wynagrodzeń pracownikom. – Z tego względu, proponujemy modyfikację tego przepisu i wprowadzenie wymogu braku zaległości na koniec III kwartału 2019. – mówi Michał Borowski.
– Możliwe są 2 rozwiązania: po pierwsze urzędy skarbowe mogłyby na wniosek podatnika przelewać środki z rachunku VAT na zwykły rachunek w terminie 3 dni, po drugie – możliwe byłoby rozszerzenie katalogu przypadków, w których przedsiębiorca może przelać środki z rachunku VAT na uregulowanie innych, niepublicznoprawnych zobowiązań (np. pensje pracownicze) – proponuje Michał Borowski.
Przyspieszenie do 15 dni terminów zwrotów VAT, bez sztucznego przedłużania terminów zwrotu w oparciu o art. 87 ust. 2 zdanie 2 ustawy o VAT
W wielu wypadkach przedsiębiorcy mogliby uratować płynność finansową poprzez sprawne i przyspieszone uzyskanie zwrotu posiadanej nadwyżki VAT naliczonego nad należnym. Obecne regulacje przewidujące standardowy 60-dniowy i przyspieszony 25-dniowy termin zwrotu VAT są zbyt długie w przypadku przedsiębiorców, dla których płynność finansowa pogorszyła się krytycznie w ostatnim czasie. – Dodatkowo, w przypadku zwrotów VAT organy podatkowe często dość instrumentalnie wydłużają termin zwrotu powyżej wskazanych długości powołując się na art. 87 ust. 2 zdanie 2 ustawy o VAT. Szczególnie obecnie kluczowe jest, aby organy podatkowe nie nadużywały tej regulacji — mówi Roman Namysłowski, ekspert BCC ds. podatków.
Rozszerzenie możliwości rozliczania VAT metodą kasową
W obecnej sytuacji ważne jest, aby kryzys gospodarczy nie rozlał się na inne branże. Jednym z bardzo skutecznych narzędzi do zapobiegania takiemu ryzyku byłoby rozszerzenie możliwości stosowania tzw. metody kasowej VAT tj. przesunięcia momentu powstania obowiązku podatkowego w VAT na dzień otrzymania zapłaty za dostarczony towar/ wyświadczoną usługę. – Dzięki temu dostawcy towarów i usług do branż dotkniętych kryzysem sami nie wpadną w spiralę zadłużenia i utraty płynności finansowej. Podmioty dotknięte kryzysem zapewne nie będą w stanie uregulować takich należności, a ich dostawcy – pomimo braku otrzymania zapłaty – dzisiaj muszą odprowadzić VAT – wyjaśnia Roman Namysłowski. – Dzisiaj rozwiązanie to dostępne jest wyłącznie dla małych podatników, a potrzebne jest wszystkim przedsiębiorcom dotkniętym obecną sytuacją – mówi.
Zdecydowane skrócenie terminu na zastosowanie ulgi na złe długi
Dzisiejsze przepisy dotyczące tzw. ulgi na złe długi w VAT przewidują, że dopiero po upływie 90 dni od terminu płatności, przedsiębiorca, któremu nie zapłacono za wykonaną usługę/ dostarczony towar może skorygować swoje rozliczenie VAT i odzyskać rozpoznany i zapłacony VAT. Termin ten powinien zostać radykalnie skrócony, tj. do maksimum 20 dni. Pozwoliłoby to uchronić wiele firm przed utratą płynności finansowej w drugiej fazie kryzysu.
Propozycje BCC w zakresie poprawy płynności firm i podatków
Kontakty do ekspertów:
Michał Borowski
ekspert BCC ds. podatków
tel. 795 197 912
e-mail: michal.borowski@bcc.org.pl
Roman Namysłowski
ekspert BCC ds. podatków
tel. 600 213 979
e-mail: roman.namyslowski@bcc.org.pl
Kontakt dla mediów:
Emil Muciński
rzecznik, Instytut Interwencji Gospodarczych BCC
tel. 602 571 395, 22 58 26 113
e-mail: emil.mucinski@bcc.org.pl; instytut@bcc.org.pl
