Reprezentatywne organizacje pracodawców i związków zawodowych będące członkami Rady Dialogu Społecznego (RDS) przedstawiły w piątek, 24 listopada wspólne stanowisko w sprawie projektu ustawy o jawności życia publicznego dotyczące najistotniejszych problemów związanych z regulacją. Koordynatorem prac nad wspólnym stanowiskiem, w ramach Zespołu problemowego ds. rozwoju dialogu społecznego RDS, był Business Centre Club.
Organizacje pracodawców i związków zawodowych wyraziły sprzeciw w związku z faktem, iż projekt ustawy o jawności życia publicznego, będący projektem dotyczącym bezpośrednio działania tych organizacji, nie został skierowany do konsultacji zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa tj. odpowiednio art. 19 i następnymi ustawy o związkach zawodowych oraz art. 16 ustawy o organizacjach pracodawców. Biorąc pod uwagę zakres omawianych regulacji i cel, jaki im przyświeca, taka praktyka jest nieakceptowalna.
Tytuł nadany projektowi: „ustawa o jawności życia publicznego” nie odpowiada jego merytorycznej zawartości, która dotyczy ważkich dla każdego obywatela kwestii. W ocenie Zespołu problemowego do Spraw Rozwoju Dialogu Społecznego RDS, połączenie ww. regulacji w jednym projekcie nie spełnia podstawowych standardów ustanowionych m.in. w rozporządzeniu Rady Ministrów z 20 czerwca 2002 r. w sprawie „Zasad techniki prawodawczej”.
Z punktu widzenia przedsiębiorcy i pracownika:
Aby wprowadzić regulacje, które rzeczywiście będą odpowiadały idei ochrony sygnalistów, zapewniały im bezpieczeństwo i w pełni realizowały związane z tą instytucją cele, należy przede wszystkim wyłączyć ją do osobnego aktu prawnego, stworzyć założenia do ustawy, prześledzić regulacje prawne w krajach, które od lat stosują przepisy ustawowe w zakresie ochrony tej grupy osób oraz przede wszystkim rekomendacje i regulacje międzynarodowe. Zasady na jakich ukształtowano regulacje zawarte w projekcie nie są zgodne z ogólnie przyjętymi standardami dotyczącymi tej instytucji, którą Rada Dialogu Społecznego uważa za ważną i potrzebną, ale opartą o inne standardy.
Zwracamy również uwagę na przewidziany w projekcie obowiązek wprowadzenia wewnętrznych procedur antykorupcyjnych przez średnie i duże przedsiębiorstwa, który ma dotyczyć prawie 20 tysięcy przedsiębiorców prowadzących działalność w Polsce. Nie kwestionując zasadności wdrożenia rozwiązań antykorupcyjnych na poziomie działania przedsiębiorstwa, zwracamy uwagę, na to, że część regulacji zawartych w projekcje będzie uciążliwa i kosztowna dla przedsiębiorców, a dodatkowo spełnienie niektórych z nich może nie zapewniać realizacji celów projektu, np.: obowiązek podpisania kodeksu etycznego przez każdego kontrahenta, przy braku jego zdefiniowania rodzi pytanie czy pojęcie to obejmuje również klientów czy konsumentów? jakie kroki ma podjąć przedsiębiorca w przypadku gdy np.: kontrahent zagraniczny odmówi podpisania kodeksu? jakie kroki należy poczynić gdy obie strony kontraktu posiadają własne kodeksy etyczne. Zgodnie z przekazanymi informacjami nie jest planowane opracowanie przepisów wykonawczych do Rozdziału 10 projektu „Przeciwdziałanie praktykom korupcyjnym” ani też rekomendacji, bądź wytycznych dla przedsiębiorców. Proponowane w projekcie sankcje (do 10 mln złotych oraz wykluczenie z przetargów publicznych na 5 lat) nakładane na przedsiębiorców mają wynikać z przeprowadzonej kontroli przez CBA w zakresie stosowania wewnętrznych procedur antykorupcyjnych pod kątem ich skuteczności. Brak dostępnych dla przedsiębiorców wytycznych w zakresie wdrażania wewnętrznych procedur antykorupcyjnych oznacza, że możliwe kary wynikać mogą z subiektywnej oceny CBA bez możliwości zapoznania się przez przedsiębiorców z kryteriami oceny.
Szczegóły nt. pozostałych, kluczowych kwestii, które budzą głęboki niepokój wszystkich członków Rady Dialogu Społecznego – w załączeniu.
