· Przedmiotem projektu ustawy o zmianie ustawy o Państwowej Inspekcji Pracy oraz niektórych innych ustaw jest poszerzenie katalogu środków zwalczania dyskryminacji płacowej ze względu na płeć oraz zwiększenie efektywności unormowań, które obowiązywały dotychczas w tym zakresie.
· Pomimo pozytywnej oceny projektu zaproponowane rozwiązania budzą szereg wątpliwości. Został on przygotowany bez dogłębnej analizy, a w niektórych przypadkach bez znajomości obecnie dostępnych narzędzi służących zwalczaniu dyskryminacji płacowej. Tym samym, jego dalsze procedowanie, bez wprowadzenia do niego zasadniczych (fundamentalnych) zmian nie powinno mieć miejsca.
· W kontekście deklarowanego celu projektu nie jest jasne wybiórcze potraktowanie problemu i objęcie nowymi przepisami wyłącznie pracowników – osób zatrudnionych na podstawie umowy o pracę. Zgodnie z przepisami ustawy z 3 grudnia 2010 r. o wdrożeniu niektórych przepisów Unii Europejskiej w zakresie równego traktowania, zakaz dyskryminacji obowiązuje także w odniesieniu do osób wykonujących pracę na podstawie umów cywilnoprawnych. W tej grupie także obserwuje się rozbieżności pomiędzy wynagrodzeniem kobiet a mężczyzn. Pożądane byłoby zatem zaproponowanie rozwiązań, które zwiększą efektywność zwalczania dyskryminacji płacowej nie tylko wśród pracowników, ale wśród wszystkich osób wykonujących pracę, które są objęte ustawową ochroną w tym zakresie.
Zasadniczy cel projektu, jakim jest zwiększenie efektywności unormowań zwalczających dyskryminację płacową, zwłaszcza ze względu na płeć, należy ocenić pozytywnie. U wielu pracodawców wciąż istnieją rozbieżności pomiędzy wynagrodzeniem mężczyzn a kobiet (na niekorzyść kobiet) znajdujących się w porównywalnej sytuacji, co oznacza, że obecnie istniejące rozwiązania nie są w pełni skuteczne.
Zaproponowany w projekcie katalog środków budzi jednak istotne wątpliwości. Analiza przedstawionych przepisów prowadzi bowiem do wniosku, że zgłoszone rozwiązania nie tylko nie spowodują zwiększenia efektywności zwalczania dyskryminacji, ale doprowadzą do generalnego wydłużenia postępowań sądowych. Co więcej, zaproponowane rozwiązania naruszają wynikający obecnie z przepisów, potwierdzony w orzecznictwie i akceptowany społecznie podział kompetencji pomiędzy organami kontroli (PIP) a sądami pracy, co rodzi pytanie o zasadność przedmiotowej zmiany.
BCC wyraża zainteresowanie dalszymi pracami nad projektem, w tym zaproponowaniem zmian legislacyjnych mających na celu zwiększenie efektywności unormowań służących zwalczaniu dyskryminacji.
Szczegółowa uwagi i propozycje BCC do rozwiązań zaproponowanych w projekcie – w załączeniu.
Opinia BCC nt. poselskiego projektu ustawy o PIP dot. zwalczania dyskryminacji płacowej
Kontakt z ekspertką:
dr Agata Miętek
ekspertka BCC ds. prawa pracy
tel. 506 385 156
e-mail: agata.mietek@bcc.org.pl
Emil Muciński
rzecznik, Instytut Interwencji Gospodarczych BCC
tel. 602 571 395, 22 58 26 113
e-mail: emil.mucinski@bcc.org.pl; instytut@bcc.org.pl