Postulowane przez BCC zmiany w zasadach i procedurach zatrudniania cudzoziemców w Polsce mają realną szansę wejść w życie. Stosowana nowelizacja przepisów regulujących pobyt i pracę cudzoziemców znalazła poparcie w Sejmie i obecnie czeka na rozpoznanie przez Senat. Wiele wskazuje na to, że nowelizacja może obowiązywać już z początkiem 2022 roku. Czekają nas zmiany korzystne dla firm zatrudniających cudzoziemców, które mogą rozwiązać jeden z ich największych problemów – skrócić czas potrzebny na relokację cudzoziemca do Polski oraz czas oczekiwania na odpowiedni dokument uprawniający cudzoziemca do pobytu lub pracy w Polsce.

Oświadczenie o powierzeniu wykonywania pracy cudzoziemcowi

Obywatelom Ukrainy, Rosji, Białorusi, Gruzji, Armenii lub Mołdawii będzie można na podstawie jednego oświadczenia o powierzeniu wykonywania pracy cudzoziemcowi powierzyć pracę na okres aż 2 lat, a po tym czasie powierzać im pracę na podstawie kolejnych oświadczeń, dzięki czemu nie będzie trzeba wnioskować o wydanie zezwolenia na pracę dla cudzoziemca. Szybciej też uzyska się nowy dokument legalizujący pracę cudzoziemca w przypadku jego awansu lub zmiany warunków pracy. Wydłużeniu o 7 dni ulegnie termin zawiadomienia urzędu pracy o rozpoczęciu wykonywania pracy przez cudzoziemca na podstawie „oświadczenia”. Znacznie ułatwi to wykonanie tego obowiązku, który często był trudny do spełnienia. Ogranicza to także ryzyko otrzymania kary grzywny za niepowiadomienie urzędu w terminie.

Zezwolenia na pracę

Firmy, które znajdą się w planowanym ministerialnym wykazie, będą mogły liczyć na specjalne traktowanie w urzędach wojewódzkich, polegające na priorytetowym rozpoznawaniu ich wniosków o zezwolenia na pracę oraz wniosków cudzoziemców o zezwolenie na pobyt czasowy i pracę. Nie będzie wymagana konieczność uzyskiwania nowego zezwolenia na pracę w przypadku zmiany nazwy stanowiska cudzoziemca będzie rozwiązaniem przydatnym w szczególności w przypadku awansów stanowiskowych, pod warunkiem zachowania zakresu obowiązków.

Zezwolenie na pobyt czasowy i pracę cudzoziemca

Chcąc powierzyć pracę cudzoziemcowi przebywającemu lub mającemu przebywać w Polsce na podstawie karty pobytu w niepełnym wymiarze czasu pracy, będzie trzeba zapewnić mu wynagrodzenie odpowiadające co najmniej aktualnemu minimalnemu wynagrodzeniu (od 1 stycznia 2022 r. będzie to 3010 zł), nawet jeśli zgodnie z kodeksem pracy i ustawą o minimalnym wynagrodzeniu należne byłoby mu mniejsze wynagrodzenie, odpowiadające wykonanej pracy i proporcjonalne do czasu pracy. Warunek będzie uznany za spełniony, jeśli suma wynagrodzeń otrzymywanych przez cudzoziemca za wykonywanie pracy na rzecz różnych podmiotów będzie odpowiadała co najmniej kwocie wynagrodzenia minimalnego. W zamyśle ustawodawcy ma to ograniczyć nieuczciwą konkurencję na rynku pracy. Jeżeli cudzoziemiec posiada już zezwolenie na pobyt czasowy i pracę u aktualnego pracodawcy uzyska on możliwość złożenia wniosku o zmianę posiadanego zezwolenia na pobyt i pracę, wskazując nowego pracodawcę lub zleceniodawcę. Decyzja o zmianie zezwolenia, pozwalająca na podjęcie pracy w nowej firmie, powinna zostać wydana znacznie szybciej niż obecnie trwa uzyskiwanie nowego zezwolenia na pobyt i pracę. Podobnie przy zmianie nazwy stanowiska cudzoziemca, który wykonuje pracę na podstawie zezwolenia na pobyt czasowy i pracę nie będzie wymagana żadna dodatkowa procedura zmieniająca dotychczasowe zezwolenie. Będzie to miało zastosowanie w szczególności w przypadku awansów stanowiskowych, pod warunkiem zachowania zakresu obowiązków cudzoziemca.

Ustawodawca chce zmobilizować urzędy wojewódzkie do wydawania cudzoziemcom decyzji m.in. o zezwoleniu na pobyt czasowy i pracę w terminie do 60 dni, który uznany został za realny i możliwy do dotrzymania. O ile w praktyce urzędy dostosują się do tego terminu, pracodawcy zyskają większą pewność co do tego, kiedy cudzoziemiec, którego zamierzają zatrudnić, otrzyma zezwolenie legalizującego jego pobyt i pracę w Polsce.

Rozwiązanie będzie skutkować szybkim zakończeniem najbardziej przewlekłych, trwających od dawna spraw o udzielenie cudzoziemcowi zezwolenia na pobyt czasowy i pracę, w których na decyzję oczekuje tak cudzoziemiec, jak i jego pracodawca. Pracodawcy muszą być także świadomi, że kandydaci do podjęcia pracy na ich rzecz będą mogli w przyszłości legitymować się zezwoleniem na pobyt czasowy i pracę wydanym w szczególnym trybie, dającym cudzoziemcowi dostęp do rynku pracy bez określania konkretnego podmiotu, na rzecz którego może on wykonywać pracę.

Procedura wizowa

Proces relokacji do Polski cudzoziemca zamierzającego wykonywać w Polsce pracę może być w niektórych, określonych przez właściwego ministra przypadkach, istotnie skrócony, skracając tym samym czas oczekiwania na przyjazd pracownika do Polski i rozpoczęcie przez niego pracy oraz zmniejszając niebezpieczeństwo rezygnacji kandydata z oferty pracy w związku ze zbyt długim oczekiwaniem na relokację. Skutki regulacji będą jednak zależeć od treści przepisów wykonawczych oraz podporządkowania się konsulatów RP tym przepisom.

Dodatkowy komentarz

Michał Wysłocki
ekspert BCC ds. legalizacji pobytu i pracy cudzoziemców w Polsce
516 496 395
michal.wyslocki@bcc.org.pl