Atak wojenny Federacji Rosyjskiej na Ukrainę jest dla nas w Polsce, ale chyba także na świecie, tak bardzo nieracjonalny, tak kosztowny gospodarczo i politycznie także dla Rosji, że wydawał się być mało prawdopodobny – komentuje prof. Stanisław Gomułka, ekonomista i doradca Jegora Gajdara, premiera i ministra finansów Federacji Rosyjskiej w latach 1991–1992.

Zarówno sama Ukraina, jak i przywódcy UE oraz NATO zabiegali o rozwiązanie dyplomatyczne w połączeniu z ofertą dla Rosji współpracy w obszarze gospodarczym i bezpieczeństwa. W roku 1992 rozpad ZSRR był uważany w Moskwie, także na Kremlu, za coś pożytecznego. Rosja była nawet przez szereg lat państwem należącym do Grupy G8. Jednak prezydent Putin i jego polityczno-wojskowe otoczenie już od kilkunastu lat uznało i konsekwentnie nadal uznaje rozpad ZSRR za największą klęskę, a przejście krajów Europy Centralnej i krajów nadbałtyckich do NATO za strategicznie wręcz śmiertelne zagrożenie dla Federacji Rosyjskiej.

Ta całkowicie błędna ocena stała się w ciągu tych kilkunastu lat niepodważalnym dogmatem rosyjskiej polityki w dużym stopniu podzielanym przez znaczną część rosyjskiego społeczeństwa. Aby zmniejszyć nieco rozmiar tego zagrożenia, przyjęto za cel podstawowy utrzymanie Ukrainy wszelkimi możliwymi sposobami (w tym wojennymi) poza obszarem wojskowym NATO. Pojawienie się w sposób otwarty takiego celu Federacji Rosyjskiej oznaczało, że interesem narodowym społeczeństwa Ukrainy i oczywistym warunkiem ich państwowej niezależności stało się możliwie szybkie wejście do struktur zachodnich, przede wszystkim do NATO, a z czasem także do UE. Teraz społeczeństwa zarówno Rosji, jak i Ukrainy są ofiarami tego celu i ideologicznego dogmatu wiary Putina i jego wyborców.

Kraje UE i NATO czeka okres kilku czy może nawet kilkunastu lat, politycznej i gospodarczej konfrontacji z Federacją Rosyjską, a Ukrainę czas również militarnej konfrontacji. Koniec tego okresu to powrót do początku lat 90.: akceptacji rozpadu ZSRR jako czegoś pożytecznego także dla Rosji, akceptacja NATO jako potencjalnie przyjaciela Rosji oraz wejście Ukrainy do struktur UE.

Komentarz prof. Stanisława Gomułki

Dodatkowe informacje:

prof. Stanisław Gomułka
Główny ekonomista BCC, minister finansów Gospodarczego Gabinetu Cieni BCC,
tel. 609 556 506
e-mail: stanislaw.gomulka@bcc.org.pl

Mirosław Kasprzak
Rzecznik BCC
tel. 608 529 504
e-mail: miroslaw.kasprzak@bcc.pl