Jak wynika z uzasadnienia Projektu stanowi on m.in. transpozycję dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie oceny skutków wywieranych przez niektóre przedsięwzięcia publiczne i prywatne na środowisko oraz dyrektywy w sprawie publicznego dostępu do informacji dotyczących środowiska.
Najistotniejsze zmiany w Projekcie dotyczą zakresu zawartości Raportu o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko (dalej: „Raport środowiskowy”) oraz Karty informacyjnej przedsięwzięcia (dalej: „Karta informacyjna”).
Ogólny kierunek zmian w Ustawie o ochronie środowiska wprowadzonych w Projekcie jest niekorzystny dla przedsiębiorców, powodując przedłużenie oraz większe skomplikowanie procedury uzyskiwania Decyzji środowiskowej. Zgodnie z zapowiedzią projektodawcy, z Projektu mają być usunięte najbardziej kontrowersyjne przepisy, dotyczące uwzględniania w Karcie informacyjnej i Raporcie środowiskowym oddziaływań skumulowanych, obejmujących również tzw. planowane przedsięwzięcia, obowiązek informowania o wszystkich realizowanych w obszarze oddziaływania przedsięwzięcia inwestycjach bądź znaczne ograniczenie grupy osób uprawnionych do sporządzania dokumentów środowiskowych. Należy jednak podkreślić, że część zmian dotyczących zwiększenia zawartości Karty informacyjnej i Raportu środowiskowego mogłaby być zmieniona na mniej uciążliwą dla przedsiębiorców w zgodzie z postanowieniami uregulowań unijnych.
Zmiany dotyczące Karty informacyjnej
W Projekcie o ochronie środowiska dotychczasowe wymagania uzupełniono o obowiązek zamieszczenia informacji dotyczących:
• ryzyka wystąpienia poważnej awarii lub katastrofy naturalnej i budowlanej,
• przewidywanych ilości i rodzajów wytwarzanych odpadów oraz ich wpływu na środowisko,
• prac rozbiórkowych.
W tym powyższym zakresie projektodawca sformułował obowiązki wykraczające daleko poza brzmienie załączników II i III Dyrektywy 2011/92/UE, ustanawiając tym samym bardziej rygorystyczne warunki formalne do spełnienia przez przedsiębiorców aniżeli te, wynikające z Dyrektywy 2011/92/UE.
Zgodnie z założeniami Dyrektywy, Karta informacyjna powinna zawierać wyłącznie opis wszelkiego prawdopodobnego znaczącego wpływu przedsięwzięcia na środowisko — na ile to możliwe w tej fazie inwestycji, zaś wszelkie bardziej szczegółowe informacje powinny być zamieszczane w Raporcie środowiskowym jedynie w zależności od charakteru inwestycji i jej prognozowanego wpływu na środowisko.
Fakt, że projektodawca nie dokonał dywersyfikacji zakresu obowiązków wymaganych w ramach Raportu środowiskowego, będzie prowadził do nadmiernego utrudnienia sporządzania wniosku o ocenę oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko zwłaszcza w przypadku stosunkowo niewielkich inwestycji.
Zmiany dotyczące Raportu środowiskowego
W Projekcie znacząco poszerzono zakres danych, które powinny być zawarte w Raporcie środowiskowym. Zmiany ta dotyczą w szczególności:
• wykorzystywania zasobów naturalnych, w tym gleby, wody, różnorodności biologicznej oraz powierzchni ziemi;
• zapotrzebowania na energię i jej zużycia;
• prac rozbiórkowych;
• rodzajach i ilości odpadów;
• oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko grzybów;
• ryzyka wystąpienia poważnych awarii lub katastrof naturalnych i budowlanych, przy uwzględnieniu używanych substancji i stosowanych technologii, w tym ryzyko związane ze zmianą klimatu;
• wyników inwentaryzacji przyrodniczej wraz z opisem zastosowanej metodyki w formie załącznika, jeżeli była przeprowadzona;
• porównania oddziaływań analizowanych wariantów przedsięwzięcia;
• opisu przewidywanych działań mających na celu zapobieganie, ograniczanie lub kompensację przyrodniczą negatywnych oddziaływań na ciągłość korytarzy ekologicznych;
• odniesienia się do celów środowiskowych wynikających z dokumentów strategicznych, istotnych z punktu widzenia realizacji przedsięwzięcia.
Skutkiem powyżej określonych zmian będzie wydłużenie i tak już skomplikowanego procesu tworzenia Raportu środowiskowego, a także wydłużenie postępowania w sprawie wydania Decyzji środowiskowej, w związku z koniecznością weryfikacji przez organy dodatkowych elementów Raportu środowiskowego.
ZMIANY KORZYSTNE DLA PRZEDSIĘBIORCÓW
Wydłużenie czasu obowiązywania Decyzji środowiskowej
W Projekcie wydłużono okres, w jakim można się posługiwać Decyzją środowiskową z 4 do 6 lat od dnia, w którym Decyzja środowiskowa stała się ostateczna. W przypadku zajęcia przez organ stanowiska, że realizacja przedsięwzięcia przebiega etapowo oraz, że aktualne są warunki realizacji przedsięwzięcia zawarte w Decyzji środowiskowej, okres ważności Decyzji środowiskowej może być wydłużony do 10 lat (dotychczas 6 lat). Należy jednak zauważyć, że w porównaniu z Ustawą o ochronie środowiska dodano obowiązek przeprowadzenia analizy aktualności warunków określonych w Decyzji środowiskowej. W Projekcie niestety nie sprecyzowano formy i zakresu, w jakiej miałaby być przeprowadzona analiza aktualności warunków. W praktyce, realizacja tego wymagania może sprawić inwestorom duże trudności.
Wprowadzenie możliwości przeprowadzania jednego postępowania zakończonego decyzją o środowiskowych uwarunkowaniach dla kilku przedsięwzięć objętych jednym wnioskiem
Obecnie zgłoszenie kilku przedsięwzięć w jednym wniosku o wydanie Decyzji środowiskowej skutkuje wydaniem przez organ koniecznością wydania odrębnej decyzji dla każdego z przedsięwzięć. Niejednokrotnie również do rozpatrzenia wniosku o wydanie Decyzji środowiskowej dla każdego z przedsięwzięć właściwy jest inny organ. Projektowana zmiana przyczyni się do uproszczenia postępowania w takich stanach faktycznych.
