Cele i założenia projektu rozporządzenia ministra inwestycji i rozwoju w sprawie standardów dotyczących przestrzennego kształtowania budynku i jego otoczenia, technologii wykonania i wyposażenia technicznego budynku oraz lokalizacji przedsięwzięć realizowanych z wykorzystaniem finansowego wsparcia z Funduszu Dopłat zasługują na ogólną, pozytywną ocenę. Zawiera on jednak liczne usterki, niespójności i nieścisłości, które nie powinny znajdować się w akcie prawnym o charakterze technicznym. Biorcą pod uwagę fakt, że przepisy projektu kierowane są w głównej mierze do osób nie zajmujących się zawodowo prawem, przepisy powinny być sformułowane jasno i konkretne. W opinii BCC, opiniowany projekt nie spełnia tego wymogu i wymaga dalszych prac oraz modyfikacji przede wszystkim z punktu widzenia legislacyjnego. Proponujemy poddanie projektu weryfikacji przez osoby biegłe i posiadające wiedzę ekspercką w zakresie budowlanym oraz architektonicznym z uwagi na fakt, że w wielu miejscach wprowadza on odstępstwa od ogólnych przepisów budowlanych.
BCC pozytywnie odnosi się do zaproponowanego w załączniku do projektu regulacji powiązania realizacji przedsięwzięcia z obowiązkiem zastosowania koncepcji urbanistyczno-architektonicznej. Mając na uwadze charakter realizowanych przedsięwzięć jako kompleksowego realizowania szerszych programów o charakterze przynajmniej częściowo socjalnym, konieczne jest zapewnienie stosowania elementu planistycznego w celu uniknięcia fragmentaryzacji i rozdrobnienia.
BCC krytycznie odnosi się m.in. do propozycji zawartych w punkcie 4 lit. d) i e) załącznika dotyczących lokalizacji przedsięwzięć w sztywno określonej odległości od przystanków komunikacyjnych, szkół i przedszkoli. Pozostawienie sztywnego ograniczenia (odpowiednio nie więcej niż 1000 lub 500 m w stosunku do przystanku oraz 3000 lub 1500 m w stosunku do szkoły/przedszkola) może w praktyce uniemożliwić realizację przedsięwzięć lub znacząco je utrudnić. W praktyce bowiem, w szczególności szkoły i przedszkola tworzone są w obszarach względnie silnie zabudowanych, na których trudno byłoby lokalizować kolejne inwestycje, w tym w ramach przedsięwzięć na podstawie ustawy. Mając na uwadze doniosłą rolę jaką pełnić mają te przedsięwzięcia oraz pilną potrzebę ich realizacji, w opinii BCC, rozważenia wymaga możliwość liberalizacji tych zapisów. W ten sposób możliwe stałoby się zapewnienie większej swobody w realizacji przedsięwzięć na podstawie ustawy, w szczególności w postaci umożliwienia wykorzystania większej liczby nieruchomości w tym celu.
Krytycznie oceniamy punkt 6 załącznika przewidujący obowiązek zaprojektowania stanowisk postojowych dla samochodów. Przepis ten znacząco przypomina § 18 ust. 1 rozporządzenia w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie, przy czym, zdaniem BCC, nietrafnie posługuje się sformułowaniem „zaprojektować”. Bardziej trafne byłoby powtórzenie przepisu rozporządzenia w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie, który mówi o „urządzeniu” stanowisk postojowych.
Zwracamy uwagę na niekonsekwencję projektodawcy w posługiwaniu się jednostkami miary. W szczególności w punkcie 8 załącznika, jednostka miary jaką się posłużono to centymetr. Mając na uwadze tezy zawarte w Uzasadnieniu do projektu o konieczności częściowego powielenia ogólnych przepisów budowlanych celem zapewnienia zgodności przedsięwzięć z nimi nawet w przypadku uzyskania zezwoleń na odstępstwo na zasadach ogólnych, zdaniem BCC załącznik w tym miejscu wymaga rewizji w sposób uwzględniający sformułowania zawarte w przepisach ogólnych.
Zdaniem BCC, uzasadnione jest określenie metody obliczania planowanej liczby mieszkańców realizowanego przedsięwzięcia. Jednakże, zaproponowany w punkcie 16 załącznika wskaźnik 28 metrów kwadratowych powierzchni użytkowej mieszkań na osobę wydaje się znacznie zawyżony i zbyt sztywny. Stosowanie zaproponowanego wskaźnika skutkować będzie ograniczeniem możliwości adekwatnego planowania liczby mieszkańców w budynku, który na zasadach ogólnych mógłby być zamieszkiwany przez większą ich liczbę. W tym kontekście, zwracamy uwagę w szczególności na § 94 rozporządzenia w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie, który przewiduje minimalną powierzchnię mieszkania jako 25 metrów kwadratowych. W projekcie natomiast większa powierzchnia przewidziana jest na każdą osobę mieszkańca. BCC proponuje odpowiednio i proporcjonalnie obniżyć ten wskaźnik.
Z legislacyjnego punktu widzenia negatywnie należy zaopiniować propozycję punktu 23 załącznika. W istocie, pomijając nawet wielokrotnie występującą w projekcie nieścisłość związaną ze stosowanymi jednostkami miar, przepis ten sformułowany jest nieprecyzyjnie. Uzasadnione jest doprecyzowanie konkretnej szerokości drzwi do kabiny dźwigu niemiej jednak, propozycja zawarta w projekcie jest wewnętrznie sprzeczna. Z jednej bowiem strony, przepis ustanawia sztywny wymóg szerokości drzwi (90 cm), po czym w nawiasie dodane jest „zalecenie” by były one szersze (100 cm). Przepis o charakterze technicznym, który ma służyć konkretnej realizacji przedsięwzięć powinien ustanawiać precyzyjne normy techniczne, a nie „zalecenia” o budzącej wątpliwości mocy wiążącej. BCC proponuje, aby przepis zawierał wyłącznie określenie szerokości drzwi kabiny (np. 0,9 m) z zastrzeżeniem, że jest to szerokość minimalna. W ten sposób możliwe będzie również stosowanie drzwi szerszych (np. o szerokości 1 m), w miarę potrzeby. Ponadto, proponujemy usunięcie z projektu sformułowania „zalecenie” z uwagi na fakt, że może ono budzić wątpliwości, czy przepis wymaga drzwi o szerokości 90 cm czy 100 cm.
Więcej szczegółowych uwag do projektu w załączeniu
Kontakt do eksperta:
dr Łukasz Bernatowicz
ekspert BCC ds. infrastruktury, prawa budowlanego i zamówień publicznych
członek Rady Dialogu Społecznego, członek Rady Zamówień Publicznych
tel. 502 066 619
e-mail: lukasz.bernatowicz@bcc.org.pl
Kontakt dla mediów:
Emil Muciński
rzecznik, Instytut Interwencji Gospodarczych BCC
tel. 602 571 395, 22 58 26 113
e-mail: emil.mucinski@bcc.org.pl; instytut@bcc.org.pl
2019.01.18 Opinia BCC do projektu rozp. dot. budynków i przedsięwzięć re…
