Zakończyły się konsultacje projektu rozporządzenia ministra finansów w sprawie deklaracji rezygnacji z dokonywania wpłat do pracowniczego planu kapitałowego. Business Centre Club jest przeciwny konstrukcji oświadczenia zawartej w pkt. 3 (zatytułowanym „Oświadczenie uczestnika PPK”), w formie zaproponowanej w projekcie.
Jeżeli, w istocie, zamiarem projektodawcy jest aby oświadczenie o rezygnacji z PPK składane było świadomie, powinien je skonstruować w sposób, który buduje u odbiorcy taką świadomość, zwłaszcza że pracowniczy plan kapitałowy jest instytucją nową. Zaproponowane w projekcie rozporządzenia rozwiązanie kreuje świadomość zgodną z tą, którą chce wywołać projektodawca, a nie pozwalającą podjąć świadomą decyzję opartą o obiektywną wiedzę co do wad i zalet przystąpienia do PPK.
BCC proponuje ponowne opracowanie projektu w oparciu o jedno z dwóch założeń:
• pierwsze, w którym ustawodawca rzetelnie przedstawi wady i zalety proponowanej instytucji, a pod taką rzetelną informacją zamieści oświadczenie o rezygnacji z PPK,
• drugie, w którym oświadczanie ograniczy się wyłącznie do złożenia oświadczenia o rezygnacji z przystąpienia do PPK bez jakichkolwiek dalszych informacji.
Uzasadnienie:
Zgodnie z podstawowymi standardami tworzenia prawa, wyrażonymi choćby we wspólnym przewodniku Parlamentu Europejskiego i Komisji, przeznaczonym dla osób redagujących akty prawne, muszą one być:
a) jasne, zrozumiałe i jednoznaczne,
b) proste i zwięzłe, bez niepotrzebnych elementów,
c) precyzyjne, niepozostawiające u odbiorcy wątpliwości.
Zgodnie z orzecznictwem Trybunału Konstytucyjnego (np. sprawa o sygn. akt K 25/95) w demokratycznym państwie prawnym stanowienie i stosowanie prawa nie może być pułapką dla obywatela, a obywatel powinien mieć możliwość układania swych spraw w zaufaniu do organów państwa.
Zaproponowany projekt żadnego z powyższych warunków nie spełnia. Co więcej, samo uzasadnienie do projektu nie ujawnia w sposób czytelny prawdziwych motywów zaproponowanej konstrukcji deklaracji o rezygnacji z PPK. Wskazuje się w nim, że „rozbudowana treść deklaracji, w tym oświadczenia, wynika z celu zapewnienia przejrzystości i kompletności w trakcie procesu dokonywania rezygnacji z wpłat na PPK oraz skutków z tym związanych dla uczestnika programu”. Zapisy projektu przeczą temu założeniu ponieważ, kolejne oświadczenia zwarte w deklaracji o rezygnacji wprowadzają osobę składającą to oświadczenie w błąd, wytwarzając świadomość poniesienia samych start w związku z rezygnacją z PPK. Brak jednocześnie jakiejkolwiek obiektywnej informacji o wadach i zaletach instytucji wprowadzonej ustawą o PPK, podczas gdy zamieszczenie takiej informacji należy do kanonów uczciwego ustawodawcy realizującego zasadę zaufania obywateli do państwa.
Należy wskazać, że w ślad za proponowanymi oświadczeniami zwartymi w pkt 3 deklaracji o rezygnacji z PPK, można dodawać kolejne np. o tym, że uczestnik ma świadomość, że nieprzystąpienie do PPK powoduje, że jego wynagrodzenie nie obniży się. Takich oświadczeń projektodawca jednak nie zamieszcza w oświadczeniu o rezygnacji z PPK.
Dalece niewystarczające jest choćby pouczenie zawarte w projekcie o tym, w jaki sposób można wycofywać środki zgromadzone na koncie PPK – brak informacji, na jakich zasadach ta wypłata może nastąpić oraz o tym, że w niektórych przypadkach zaistnieje konieczność opodatkowania wypłaconych środków, a także że wypłata będzie dokonywana w ratach. Tym samym, oświadczanie o rezygnacji zawarte w pkt. 3 deklaracji proponowanej w projekcie z jednej strony zawiera informację, że dana osoba składa oświadczenia świadomie, z drugiej strony – kreuje nierzetelny obraz funkcjonowania omawianej instytucji.
Business Centre Club zwraca uwagę, że nie ma żadnego celu – poza utrudnieniem pracownikom i pracodawcom pobierania tego oświadczania – wprowadzanie 7 pól podpisu pod każdym zdaniem oświadczenia. Zbędność takiego zabiegu, w świetle prawidłowych zasad tworzenia prawa, nie wymaga żadnego, dalszego uzasadnienia.
Kontakt do eksperta:
Joanna Torbé
ekspertka BCC ds. prawa pracy i ubezpieczeń społecznych
tel. 792 244 012
e-mail: joanna.torbe@bcc.org.pl
Kontakt dla mediów:
Emil Muciński
rzecznik, Instytut Interwencji Gospodarczych BCC
tel. 602 571 395, 22 58 26 113
e-mail: emil.mucinski@bcc.org.pl; instytut@bcc.org.pl
2019.02.21 Opinia BCC do projektu rozp. w sprawie deklaracji rezygnacji …
