Pomysły pełnego oskładkowania umów cywilnoprawnych wracają jak bumerang. Chodzi o objęcie ich składkami na ubezpieczenie emerytalne i rentowe w pełnym wymiarze. Dotyczyłoby to osób, które posiadają co najmniej dwie umowy zlecenia lub też łączą zlecenie z umową o pracę lub z działalnością gospodarczą. Niemal 9 na 10 przedsiębiorców jest przeciwnych ozusowaniu umów o dzieło, które dotychczasowej formule nie są oskładkowane – wynika z badania wśród pracodawców, które przeprowadził Business Centre Club *.

Zdaniem 84% ankietowanych przez BCC przedsiębiorców, umowy zlecenia powinny być oskładkowane od podstawy wymiaru, a więc tak jak obecnie – jeśli z pierwszej umowy opłacono składki od co najmniej minimalnego wynagrodzenia, to od kolejnych umów opłaca się wyłącznie składkę zdrowotną.

– Powrót do pomysłu pełnego oskładkowania wszystkich umów w okresie epidemii, gdzie przedsiębiorcy walczą o utrzymanie miejsc pracy wydaje się zaskakującą koncepcją. Takie rozwiązanie zwiększy koszty zatrudnienia, a na takie obciążenia wielu pracodawców nie jest i nie będzie gotowych w najbliższych miesiącach – uważa Dorota Dula, ekspertka BCC ds. ubezpieczeń i planów emerytalnych. – Nie zapominajmy, że proponowane rozwiązanie wiąże się również z obniżeniem wynagrodzenia netto dla zatrudnionych. Zwiększanie obciążeń pracodawców w czasie walki ze skutkami pandemii może przynieść nie tylko wzrost bezrobocia, ale również zwiększenie szarej strefy – podkreśla ekspertka BCC.

W przypadku istnienia wielu umów u jednej osoby (tzw. zbiegu umów), zdaniem 8 na 10 pracodawców, powinna być oskładkowana jedna umowa, a nie wszystkie. Typem aktywności zawodowej, która jest obecnie objęta pełnym oskładkowaniem jest umowa o pracę. To odróżnia ją od innych umów i tak powinno pozostać – twierdzą przedsiębiorcy.

Spośród ankietowanych pracodawców istnieją – obok zatrudnienia – inne formy świadczenia pracy: w 63,2% firm – zarówno umowy zlecenia jak i umowy o dzieło, w 36,8% – umowy z osobą prowadzącą działalność gospodarczą, w 26,3% – tylko umowy zlecenia a w 5,3% – wyłącznie umowy o dzieło. Tyle samo firm deklaruje jako odrębną formę – wynagrodzenie dla członków Zarządu z tytułu zarządu. U 7,9% badanych nie są praktykowane inne umowy poza umowami o pracę.

Pełne oskładkowanie umów cywilnoprawnych, zdaniem 73,7% przedsiębiorców, zwiększy szarą strefę. Innymi konsekwencjami będą obniżenie wynagrodzeń osób zatrudnionych w oparciu o umowy cywilnoprawne o kwotę składki (63,2%), zmniejszy liczbę zatrudnionych w oparciu o umowy cywilnoprawne oraz zmniejszy liczbę wszystkich zatrudnionych (po 21,1%), utrzyma zarobki osób zatrudnionych w oparciu o umowy cywilnoprawne na dotychczasowym poziomie (18,4%), zmniejszy liczbę zatrudnionych na podstawie umowy o pracę (13,2%), zwiększy liczbę zatrudnionych na podstawie umowy o pracę (7,9%).

Wzrost kosztów prowadzenia działalności gospodarczej pogorszy pozycję konkurencyjną spółek kapitałowych względem osobowych, które łatwo mogą wypłacać część lub całość wynagrodzenia w gotówce bez księgowania – zwracają uwagę przedsiębiorcy. Ustawodawca nie osiągnie tym samym celu, jaki przyświeca regulacji. Niesprawiedliwy i obniżający wiarygodność w praworządność naszego państwa jest fakt, że pobierane będą składki na ubezpieczenia emerytalno-rentowe z ww. umów, ale nie będą one uwzględniane w późniejszym czasie jako podstawa do wypłaty emerytury. Czym w takim razie są te składki? – pytają przedsiębiorcy.

Według 92% ankietowanych objęcie składkami wszystkich umów cywilnoprawnych nie będzie służyć wyrównaniu warunków konkurencyjności dla firm i osób prowadzących działalność gospodarczą.

* METRYCZKA:

Wśród ankietowanych przez BCC firm, zatrudnionych w oparciu o umowę pracę jest:

55,3% – 75-100% pracowników

23,7% – 25-49% pracowników

13,1% – 0-24% pracowników

7,9% – 50-74% pracowników

Wielkość firmy wg liczby zatrudnionych:

44,7% – mikro- lub małe przedsiębiorstwo (do 49 zatrudnionych)

39,5% – średnie przedsiębiorstwo (od 50-249 zatrudnionych)

15,8% – duże przedsiębiorstwo (powyżej 250 zatrudnionych)

Pełne oskładkowanie umów cywilnoprawnych – raport z firm

Kontakt z ekspertami:

Dorota Dula
ekspertka BCC ds. ubezpieczeń i planów emerytalnych
tel. 501 469 679
e-mail: dorota.dula@bcc.org.pl

Emil Muciński
rzecznik, Instytut Interwencji Gospodarczych BCC
tel. 602 571 395
e-mail: emil.mucinski@bcc.org.pl