Przedstawiony w sobotę tzw. Polski Ład to wiele obietnic, z których każda będzie niosła koszty dla finansów publicznych. Niestety, ani słowa o tym, ile to wszystko będzie kosztowało i jakie będą źródła ewentualnych dochodów publicznych, pokrywających te koszty.
Wytworzono natomiast fałszywe wrażenie, że wszystko będzie sfinansowane z mitycznych 770 mld zł pochodzących z UE – czyli „za darmo”! Po pierwsze – nie będzie to 770 mld zł, ponieważ – po odjęciu polskiej składki i zwrotu pożyczek – środków będzie znacznie mniej, ok. 450 mld zł na 7 lat. Po drugie – wiele pieniędzy unijnych ze wskazanej sumy będzie przeznaczonych na cele inne niż wymienione w Polskim Ładzie. Jedyne, jednak tylko ogólnie zaznaczone źródło, to zwiększenie podatków od – jak powiedział premier Mateusz Morawiecki – kilku procent najlepiej zarabiających obywateli.
Kilka obiecanych kierunków wydatkowania publicznych pieniędzy, które są warte wsparcia:
Ochrona zdrowia:
– zwiększenie funduszy na ochronę zdrowia do 7% PKB do 2027 roku. To dobra zapowiedź, ale już teraz oczywiste jest, że dalece niedostateczna w świetle dzisiejszych i przyszłych potrzeb,
– kontynuacja cyfryzacji instytucji ochrony zdrowia,
– wprowadzenie programu Profilaktyka 40+, czyli badania przesiewowe bezpłatne dla starszych obywateli.
Podatki:
– odmrożenie kwoty, od której liczona jest druga stawka podatkowa z 85 tys. zł do 120 tys. zł,
– wyższe koszty uzyskania przychodów dla osób zarabiających 6-10 tys. zł miesięcznie.
Inwestycje:
– przeznaczenie znacznych środków na inwestycje infrastrukturalne, w szczególności na cyfryzację urzędów publicznych,
– wprowadzenie trwałej subwencji dla samorządów wg obiektywnego algorytmu, zamiast skompromitowanego, rządowego funduszu inwestycji lokalnych,
– reforma planowania przestrzennego, w szczególności ograniczenie niekontrolowanego rozszerzania się zabudowy miejskiej,
– cyfryzacja procedur budowlanych.
Transformacja efektywności energetycznej:
– wszystkie wymienione (przez Jarosława Gowina) elementy: poprawa jakości powietrza, energetyka wiatrowa, rozproszony system prosumencki, program rozwoju energetyki wodorowej, budowa elektrowni jądrowych, gazyfikacja wyspowa dla małych miejscowości itd.
Kierunki wydatkowania funduszy publicznych na cele polityczne, czyli nieefektywne, pozornie efektywne lub wprost niesprzyjające rozwojowi kraju to:
– zwiększenie podatków dla najlepiej zarabiających,
– oskładkowanie wszystkich umów, a docelowo – wymuszenie jednego modelu kontraktu na pracę,
– udzielenie przez rząd gwarancji bankowych na zakup mieszkania na kredyt do 100 tys. zł – bez dodatkowych warunków może to podnieść ceny wszystkich mieszkań!,
– zniesienie konieczności uzyskiwania zezwolenia na budowę domu do 70 m2/90m2, bez kierownika budowy, bez książki budowy itp.,
– wprowadzenie statusu artysty zawodowego – to pole do dyskryminacji lub korupcji określonych środowisk, politycznie „niepewnych”,
– zniesienie limitów wizyt w AOS (ambulatoryjna opieka specjalistyczna), choć brakuje specjalistów,
– w Nowej Polityce Przemysłowej – wyodrębnienie i specjalne dofinansowanie branż, które zdaniem urzędników będą miały „największy potencjał rozwoju”. To dobre pole do politycznych, dyskrecjonalnych decyzji oraz ewentualnie korupcji,
– wsparcie i finansowanie „polskiego kapitału” w polityce inwestycyjnej i eksportowej państwa, także w zamówieniach publicznych. Pozorna korzyść, ale należy oczekiwać jednocześnie wielu potencjalnych procesów sądowych od innych podmiotów, dyskryminowanych przy implementowaniu takiej polityki.
Polski ład – wiele obietnic i koszty dla finansów państwa
Kontakt z ekspertem:
Witold Michałek
ekspert BCC ds. gospodarki, legislacji i lobbingu
minister ds. procesu stanowienia prawa Gospodarczego Gabinetu Cieni BCC
tel. 605 426 959
e-mail: witold.michalek@bcc.org.pl
Kontakt dla mediów:
Emil Muciński
rzecznik
dyrektor Instytutu Interwencji Gospodarczych BCC
tel. 602 571 395, 22 58 26 113
e-mail: emil.mucinski@bcc.org.pl; instytut@bcc.org.pl
