Należy zadbać o lepsze relacje urzędników skarbowych z podatnikami oraz wesprzeć finanse samorządów uszczuplone obniżkami podatków i na skutek pandemii COVID-19.

– 1 lipca 2020 r. wystartował Program Współdziałania w Ministerstwie Finansów. Tego dnia weszły w życie przepisy uchwalone ponad pół roku wcześniej, które w mojej ocenie otwierają zupełnie nowy rozdział w relacjach podatnik – organy podatkowe – mówi Michał Borowski, minister ds. podatków w Gospodarczym Gabinecie Cieni BCC. – Podobne rozwiązania funkcjonują już z sukcesem od wielu lat w innych krajach nie tylko UE, warto jednak podkreślić, że polskie rozwiązania są w wielu obszarach bardzo nowatorskie i korzystne dla podatników. Jest to szansa na normalizację stosunków na linii podatnicy, organy podatkowe, której nadal bardzo nam brakuje – podkreśla Michał Borowski.

Jego zdaniem rząd powinien zadbać o lepsze relacje urzędników skarbowych z podatnikami. – W tym obszarze widać już wiele dobrych sygnałów, niemniej jednak nadal występują smutne wyjątki. Poza Rzecznikiem MŚP, który mocno angażuje się w pomoc przedsiębiorcom, brakuje instytucjonalnej, skutecznej możliwości zgłaszania uwag co do pracy urzędników – dodaje minister ds. podatków w Gabinecie Cieni BCC.

Zwraca również uwagę na zagrożenia dla jednostek samorządu terytorialnego płynące ze zmniejszenia wpływów podatkowych z tytułu CIT i PIT. Udział w dochodach podatkowych z tych źródeł jest dla samorządów kluczowym elementem konstruowania ich budżetów. – Dodatkowo, samorządy – chcąc ratować lokalnych przedsiębiorców od skutków pandemii COVID-19 – wprowadziły dodatkowe ulgi i zwolnienia w podatkach lokalnych (głównie w podatku od nieruchomości). Patrząc globalnie, finanse sektora samorządowego wymagają pilnej reakcji i interwencji, zarówno na poziomie legislacyjnym, jak i bieżącego wsparcia – uważa Michał Borowski.

Opracowanie jest elementem Raportu Gabinetu Cieni BCC dot. II kwartału 2020 r.

PODATKI

MICHAŁ BOROWSKI, minister ds. podatków Gospodarczego Gabinetu Cieni BCC
Doradca podatkowy, partner w zespole podatków pośrednich w CRIDO. Doradza w zakresie podatku VAT przedsiębiorcom i podmiotom publicznym, w tym największym miastom w Polsce. Reprezentuje klientów w postępowaniach podatkowych i sądowo-administracyjnych. W ramach doradztwa na rzecz JST prowadził, m.in. projekty związane z odzyskiwaniem nieodliczonego VAT, wdrażaniem współczynnika VAT, przygotowywaniem wniosków o interpretacje podatkowe. Brał udział w pracach Komisji Europejskiej nad tzw. Zieloną Księgą VAT.

Tel. 795 197 912, e-mail: michal.borowski@bcc.org.pl

WSKAZANIA DLA RZĄDU

1. Rząd powinien zadbać o lepsze relacje urzędników skarbowych z podatnikami. W tym obszarze widać już wiele dobrych sygnałów, niemniej jednak nadal występują smutne wyjątki. Poza Rzecznikiem MŚP, który mocno angażuje się w pomoc przedsiębiorcom, brakuje instytucjonalnej, skutecznej możliwości zgłaszania uwag co do pracy urzędników.

2. Ważne, aby wspierać i prowadzić działania edukacyjne w społeczeństwie związane z uświadamianiem negatywnego wpływu szarej strefy na przedsiębiorców, gospodarkę i całe społeczeństwo – ten obszar, w dłuższej perspektywie, ma ogromny potencjał do budowania wpływów podatkowych i niwelowania szarej strefy.

PODSUMOWANIE dotychczasowych działań rządu

Pozytywy

1 lipca 2020 r. wystartował Program Współdziałania w Ministerstwie Finansów. Tego dnia weszły w życie przepisy uchwalone ponad pół roku wcześniej, które w mojej ocenie otwierają zupełnie nowy rozdział w relacjach podatnik – organy podatkowe. Założeniem Programu Współdziałania jest stworzenie dla podatników nowej formuły współpracy z dedykowanymi opiekunami na poziomie MF opartej na transparentności, wzajemnym zaufaniu i zrozumieniu. Co ważne, tym razem cały program ma oparcie w przepisach Ordynacji podatkowej i daje realną szansę na sukces zarówno dla podatników – zapewniając im stabilizację obszaru podatkowego, jak i organów podatkowych – pozwalając lepiej zrozumieć biznes i jego problemy, ale także zmniejszając zasoby potrzebne do kontroli.

Podobne rozwiązania funkcjonują już z sukcesem od wielu lat w innych krajach nie tylko UE, warto jednak podkreślić, że polskie rozwiązania są w wielu obszarach bardzo nowatorskie i korzystne dla podatników. Już sam proces tworzenia zrębów legislacyjnych programu był w mojej ocenie prowadzony modelowo – z dużym zaangażowaniem przedstawicieli przedsiębiorców, ale też otwartością i zrozumieniem po stronie MF. Wystarczająco długie vacatio legis również dawało podatnikom czas na przemyślenie i ewentualne przygotowanie się do aplikowania do programu. Mam nadzieję, że program spełni pokładane w nim oczekiwania zarówno biznesu, jak i MF i będzie w kolejnych latach rozwijany oraz dostępny dla coraz szerszego grona podatników (obecnie wymagane jest minimum 50 mln euro rocznego obrotu). Jest to szansa na normalizację stosunków na linii podatnicy, organy podatkowe, której nadal bardzo nam brakuje.

Zagrożenia

Należy zwrócić uwagę na zagrożenia dla jednostek samorządu terytorialnego płynące ze zmniejszenia wpływów podatkowych z tytułu CIT i PIT. Udział w dochodach podatkowych z tych źródeł jest dla samorządów kluczowym elementem konstruowania ich budżetów. Tymczasem, już wprowadzane w 2019 r. zmiany podatkowe (zerowy PIT dla młodych, obniżka PIT o 1 pkt procentowy, podwyższone koszty uzyskania przychodów dla osób fizycznych) mocno dotknęły samorządowych budżetów. Zabrakło jednocześnie jakichkolwiek mechanizmów wyrównujących utracone dochody. Z tak zmniejszonymi budżetami samorządy weszły w rok 2020, w którym uderzył w nie kryzys związany z epidemią COVID-19.

Nie ulega wątpliwości, co pokazują już bieżące dane, że samorządy będą musiały mierzyć się w tym roku ze znaczącym spadkiem dochodów z tytułu udziału w PIT i CIT. Dodatkowo, w wielu wypadkach – chcąc ratować lokalnych przedsiębiorców – samorządy wprowadziły dodatkowe ulgi i zwolnienia w podatkach lokalnych (głównie w podatku od nieruchomości). Ważne jednak, aby wsparcie finansowe ze strony rządu popłynęło dużo mocniej w stronę jednostek samorządu terytorialnego. Pojawiające się rozwiązania jak choćby Rządowy Fundusz Inwestycji Lokalnych (finansowany z Funduszu Przeciwdziałania COVID-19) to na pewno krok w dobrym kierunku, ale on nie rozwiązuje problemów samorządów związanych ze spadkiem dochodów bieżących i zwiększonymi kosztami funkcjonowania – w tym, w związku z nałożonymi zadaniami zleconymi przez rząd, dla których nie przekazano wystarczających środków. W mojej ocenie, patrząc globalnie, finanse sektora samorządowego wymagają pilnej reakcji i interwencji, zarówno na poziomie legislacyjnym jak i bieżącego wsparcia.

Raport Gospodarczego Gabinetu Cieni BCC – PODATKI

Kontakt dla mediów:

Emil Muciński
rzecznik, Instytut Interwencji Gospodarczych BCC
tel. 602 571 395
e-mail: emil.mucinski@bcc.org.pl; instytut@bcc.org.pl